สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) มอบรางวัลการวิจัยแห่งชาติ : รางวัลผลงานประดิษฐ์คิดค้น ระดับประกาศเกียรติคุณ ประจำปี 2565 สาขาเทคโนโลยีสารสนเทศและนิเทศศาสตร์ แก่ ดร.ธนพงศ์ อินทระ และคณะ แห่งคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น จากผลงาน “ระบบตรวจจับบุคคลอำพรางอาวุธปืนผ่านการวิเคราะห์ภาพวิดีโอจากกล้องวงจรปิด” ซึ่งเป็นผลงานที่เป็นประโยชน์ต่อสังคมและส่วนรวมในการป้องกันอาชญากรรมที่จะเกิดขึ้น
จากสถานการณ์การก่ออาชญากรรมในปัจจุบันทวีความรุนแรงเพิ่มมากขึ้น โดยฉพาะในพื้นที่เสี่ยงที่ประสบปัญหาบ่อยครั้ง เช่น ห้างสรรพสินค้า ร้านทอง และธนาคาร แม้ว่าในปัจจุบันกล้องวงจรปิดหรือกล้อง CCTV เป็นที่นิยมและมีการใช้งานอย่างแพร่หลาย เพื่อเฝ้าระวังและติดตามดูสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในสถานที่นั้น แต่ไม่สามารถแจ้งเตือนหรือตรวจจับได้ว่าเหตุการณ์ต่างๆ คือเหตุการณ์อะไร ทำให้กล้อง CCTV ถูกนำไปใช้ประโยชน์เพื่อบันทึกเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเพียงเท่านั้น
ดร.ธนพงศ์ อินทระ หัวหน้าคณะวิจัย กล่าวว่า การก่ออาชญากรรมเกิดขึ้นบ่อยครั้ง ทำให้เกิดความสูญเสียเป็นอย่างมาก ซึ่งเป็นเหตุให้ห้างสรรพสินค้า ร้านทอง และธนาคาร ต้องมีการทำประกันภัยอาชญากรรมเพื่อที่จะได้รับการชดเชยหากเกิดเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิดขึ้น แต่อย่างไรก็ตามการชดเชยไม่อาจชดเชยชีวิตที่อาจมีการสูญเสียไปได้ ทางคณะผู้วิจัยจึงพัฒนา ระบบสำหรับตรวจจับบุคคลที่มีความเสี่ยงในการอำพรางอาวุธปืนโดยการวิเคราะห์วิดีโอจากกล้อง CCTV แบบ Realtime ด้วยเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence : AI) แบบการประมวลผลเชิงลึก (Deep Learning) โดย AI จะตรวจจับสิ่งที่อยู่ในเหตุการณ์ ซึ่งจะระบุทั้งบุคคลที่มีพฤติกรรมปกติ และที่แสดงพฤติกรรมที่มีความเสี่ยงในการอำพรางอาวุธปืน โดยการระบุว่าเป็นบุคคลกลุ่มใดจะใช้การประมวลผลเชิงลึก ในการแบ่งแยกบุคคลที่แสดงพฤติกรรมที่ต่างกัน และแจ้งเตือนไปยังบุคคลที่ระบุให้ได้รับข้อความแจ้งเตือน เพื่อดำเนินการป้องกันหรือระงับเหตุต่อไป ปัจจุบันระบบดังกล่าว อยู่ในระหว่างการพัฒนาระบบเพื่อนำไปใช้จริง ซึ่งจะช่วยให้ลดการเกิดความเสียหายทั้งทางด้านชีวิตและทรัพย์สิน ลดระดับการเกิดเหตุการณ์ความรุนแรงให้เล็กลง และเกิดการต่อยอดทางธุรกิจที่มาจากงานวิจัยต่อไป
สำหรับระบบตรวจจับบุคคลที่อำพรางอาวุธปืนผ่านกล้องวงจรปิด ได้รับรางวัลการวิจัยแห่งชาติ : รางวัลผลงานประดิษฐ์คิดค้น ประจำปี 2565 จาก วช. โดยพิธีมอบรางวัลการวิจัยแห่งชาติ จะจัดขึ้นในงานวันนักประดิษฐ์ ระหว่างวันที่ 2–6 กุมภาพันธ์ 2565 ณ ศูนย์นิทรรศการและการประชุมไบเทคบางนา กรุงเทพมหานคร เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนการพัฒนางานวิจัย ผลงานประดิษฐ์คิดค้น และเชิดชูเกียรตินักวิจัยไทย ที่ได้ทำคุณประโยชน์แก่ประเทศชาติและวงวิชาการส่วนรวม
สุรเชษฐ ศิลานนท์ รายงาน
