โครงการขุดหินน้ำมันแหล่งน้ำมันต้าชิ่ง ความมั่นคงด้านพลังงานของจีน
ข้อมูลเกี่ยวกับโครงการสำรวจขุดหินน้ำมันหรือ shale oil กู่หลงของแหล่งน้ำมันต้าชิ่ง (大庆油田古龙页岩油勘探取) ที่ตั้งอยู่ในเมืองต้าชิ่ง (大庆市) มณฑลเฮยหลงเจียง (黑龙江省) มีความคืบหน้าเชิงยุทธศาสตร์ครั้งสำคัญต่อความมั่นคงทางด้านพลังงานของจีน ซึ่งมีประเด็นที่น่าสนใจดังนี้
๑. เมื่อวันที่ ๒๕ ส.ค.๖๔ บริษัท China National Petroleum Corporation (中国石油大庆油田有限责任公司) ได้ประกาศว่า โครงการสำรวจขุดหินน้ำมันหรือ shale oil กู่หลงของแหล่งน้ำมันต้าชิ่ง มีความคืบหน้าเชิงยุทธศาสตร์ ทั้งนี้คาดว่ามีน้ำมันกักเก็บอยู่ในชั้นหินดินดานใต้เปลือกโลกที่ค้นพบครั้งนี้ปริมาณ ๑,๒๖๘ ล้านตัน โดยน้ำมันจากชั้นหินดังกล่าวจะกลายเป็นทรัพยากรเชิงยุทธศาสตร์สำหรับการก่อสร้างบ่อน้ำมันที่มีอายุนับศตวรรษ ทั้งนี้ แหล่งน้ำมันต้าชิ่งเป็นฐานการผลิตน้ำมันบนบกขนาดใหญ่ที่สุดของจีน โดยในช่วงกว่า ๖๐ ปีหลังเปิดดำเนินการ ปริมาณการผลิตน้ำมันมีมากกว่า ๒,๔๐๐ ล้านตัน ซึ่งมีความสำคัญต่อความมั่นคงทางด้านพลังงานของจีน
๒. ความก้าวหน้าครั้งสำคัญนี้ จากทฤษฎีการผลิตน้ำมันจากหินดินดานในทวีปไปจนถึงทฤษฎีการสะสมในแหล่งกำเนิดของการทำลายชั้นหินของทวีปซึ่งเป็น “บทสรุป” (“定论”) ของตำราปิโตรเลียม นักธรณีวิทยาตะวันตกเคยเชื่อกันว่า “หินดินดานสามารถสร้างน้ำมันได้ แต่หินดินดานทวีปทำไม่ได้” (“海相页岩能生油,陆相页岩不能生油”) โดย “หินดินดานเป็นหินโคลน มีความหนาแน่นมาก ไม่สามารถผลิตน้ำมันได้ แม้ว่าจะผลิตออกมาแล้ว ก็ไม่สามารถให้ผลผลิตสูงได้” (“页岩是泥岩,非常致密,有油也采不出来,即便采出来也不能高产”) นี่คือ “บทสรุป” ที่เขียนไว้ในหนังสือตำราปิโตรเลียม อย่างไรก็ตาม การค้นพบน้ำมันจากชั้นหินกู่หลงโดยอาศัยทฤษฎีการวิจัยและพัฒนาที่เป็นอิสระ ทำให้ข้อสรุปนี้พลิกกลับ
บทสรุป คณะกรรมการพลังงานแห่งชาติ (国家能源局) ของจีนได้กำหนดแนวทางในการประชุมส่งเสริมการสำรวจและพัฒนาน้ำมันจากชั้นหินปี พ.ศ.๒๕๖๔ เมื่อวันที่ ๒๗ ม.ค.๖๔ โดยจัดการประชุมขึ้นที่กรุงปักกิ่ง และรวมถึงการเสริมสร้างความแข็งแกร่งของการสำรวจและพัฒนาน้ำมันจากชั้นหินในพลังงานตลอดจนน้ำมันและก๊าซ ซึ่งตาม “แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติของจีนระยะห้าปี ฉบับที่ ๑๔” (“十四五” ระหว่างปี พ.ศ.๒๕๖๔ – ๒๕๖๘) หมายถึงใน ๕ ปีข้างหน้า การสำรวจและพัฒนาน้ำมันจากชั้นหินจะกลายเป็นหนึ่งในภารกิจหลักของบริษัท China National Petroleum Corporation ที่สามารถประกันกำลังการผลิตได้มากกว่า ๑ ล้านตันต่อปี
ประมวลโดย พลตรี ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
( ข้อมูลจากเว็บไซต์ https://finance.sina.com.cn/tech/2021-08-26/doc-ikqciyzm3782797.shtml และเว็บไซต์ http://www.news.cn/mrdx/2021-08/26/c_1310149847.htm )
นำเสนอ/รายงาน
ว่าที่ พันตรี กรพด รุ่งหิรัญวัฒน์
ตำแหน่ง เลขาธิการ
สถาบันศึกษาพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและโครงการเส้นทางสายไหม
2/9/2021