เครื่องบินขับไล่-โจมตีอเนกประสงค์แบบ JAS-39 Gripen ออกแบบและผลิตขึ้นโดยบริษัทอากาศยานเก่าแก่ของสวีเดน นั่นคือ บริษัท SAAB เพื่อทดแทนเครื่องบินขับไล่แบบเก่า J35 Darken และ AJS 37 Viggen ของกองทัพอากาศสวีเดน JAS-39 Gripen เปิดตัวครั้งแรกเมื่อวันที่ 26 เมษายน 2530 เป็นวันครบรอบ 50 ปีของบริษัท SAAB และขึ้นทำการบินทดสอบเป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 9 ธันวาคม 2531 เริ่มเข้าประจำการในกองทัพอากาศสวีเดนในปี 2540 ปัจจุบันนี้เครื่องบินรบ JAS-39 Gripen ได้รับการยอมรับในสมรรถนะอันโ่ดดเด่นโดยกองทัพอากาศทั่วโลกเช่นแอฟริกาใต้ ได้ทำการสั่งซื้อเครื่องบินรบรุ่นนี้เป็นจำนวนถึง 26ลำ ประกอบไปด้วยเครื่องที่นั่งเดี่ยว 17 ลำ เครื่องสองที่นั่งอีก9 ลำ ไทย กองทัพอากาศไทยสั่งซื้อจำนวน 6 ลำในล็อตแรก และจะสั่งซื้อในล็อตที่สองอีก 6 ลำ โดยจะทำการส่งมอบในปี พ.ศ. 2554 ท.อ.ฮังการี เช่าซื้อจำนวน 14 ลำในปี พ.ศ. 2544 โดยเมื่อหมดสัญญาเช่า 10 ปีแล้วเครื่องบินจะเป็นกรรมสิทธิของฮังการีโดยถาวร ส่วนสาธารณรัฐเช็กก็ได้ทำการจัดซื้อ JAS-39 Gripen จำนวน14 ลำเช่นกัน นอกจากนั้นยังมีสถาบันนักบินทดสอบของอังกฤษ (Empire Test Pilots School )ได้ทำการสั่งซื้อเครื่อง JAS-39 Gripen เพื่อใช้ในการฝึกบินให้กับนักบินใหม่ของสถาบันอีกด้วย ก่อนหน้านั้นทางกองทัพอากาศไทยได้ทำการจัดส่งนักบินและวิศวกรการบินที่ เชี่ยวชาญของกองทัพเข้าทำการฝึกบินและทดสอบสมรรถนะของตัวเครื่องJAS-39 Gripen ที่สถาบันของอังกฤษแห่งนี้มาแล้ว
JAS-39 Gripen คือเครื่องบินรบรุ่นล่าสุดในยุคปัจจุบันที่มีสมรรถนะเหนือกว่า F16 หรือ Mirage 2000 อยู่เล็กน้อย ถูกออกแบบให้สามารถบินขึ้นเพื่อสกัดกั้นการโจมตีในทุกรูปแบบและทุกสภาพอากาศ ตรงตามความต้องการของกองทัพอากาศไทยที่ต้องการเครื่องบินขับไล่โจมตีที่มี ระบบการบินและระบบอาวุธที่ทันสมัย มีความน่าเชื่อถือในขีดความสามาถของการบินรบขั้นสูง มีค่าใช้จ่ายในการปฏิบัติการต่ำ มีการพัฒนาเทคโนโลยีและความก้าวหน้าทางวัศดุศาสตร์ มีระบบคอมพิวเตอร์แบบรวมการประมวลผล รวมไปถึงมีหลักอากาศพลศาสตร์ที่มีประสิทธิ์ภาพสูงในการเข้าต่อตีทั้งกับ เครื่องบินรบฝ่ายตรงข้าม หรือโจมตีกองกำลังทั้งทางภาคพื้นดินและทางทะเล
การปฎิบัติการการบินของภารกิจอันหลากหลายในเครื่องบินรบยุคใหม่อย่าง JAS-39 Gripen มีความอ่อนตัวและเหมาะสมกับสภาพภูมิประเทศแบบเขตร้อนของไทยที่มีทั้งภูเขา ป่าดิบชื้น ที่ราบลุ่มและชายฝั่งทะเลที่มีความยาวมากว่า 2000 กิโลเมตร JAS-39 Gripen เป็นเครื่องบินรบที่ต้องการอุปกรณ์สนับสนุนในการขึ้นบินน้อยมาก สามารถทำการร่อนลงหรือบินขึ้นบนถนนหลวงทั่วไปโดยใช้ทางวิ่งไม่มากนั้ก จึงทำให้เป็นเครื่องบินที่มีความคล่องตัวสูงมาก JAS-39 Gripen ทุกลำติดตั้งระบบเครือข่ายข่าวสารทางยุทธวิธี (TIDLS) ที่มีความก้าวหน้าที่สุดแบบหนึ่งของโลก ระบบดังกล่าวสามารถถ่ายโอน ส่งต่อข้อมูลระหว่างฝูงบินได้ทันทีในระหว่างทำภารกิจ สามารถเปลี่ยนเป้าหมายที่มีภัยคุกคามสูงกว่า และรับ-ส่งข้อมูลจากเครื่องบินลำอื่นหรือจากกองบัญชาการทางภาคพื้นดิน ระบบจะทำการปรับปรุงหรือเปลี่ยนแปลงแผนการบินได้ทันทีในระหว่างปฎิบัติ ภารกิจโดยการบินเกาะหมู่เครื่องJAS-39 Gripen สามารถเปิดเรดาร์เดินอากาศเพียงเครื่องเดียวในหมู่บินทั้งหมดเพื่อลดการถูก ตรวจจับจากฝ่ายตรงข้าม โดยสามารถส่งต่อข้อมูลเป้าหมายต่างๆของข้าศึกให้กับเครื่องบินอื่นๆในหมู่ บินได้อย่างอัตโนมัต
เครื่องยนต์ ของ JAS-39 Gripen ใช้เครื่องเทอร์โบแฟนของ Volvo Aero รุ่น RM12 ที่พัฒนาขึ้นจากเครื่องยนต์รุ่น GE F404 ให้แรงขับสูงสุดถึง 18,000 ปอนด์ (80.5 กิโลนิวตัน)เมื่อจุดสันดาปท้าย หรือ 12,000 ปอนด์ เมื่อไม่ใช้สันดาปท้าย อัตราแรงดันอยู่ที่ 27:5:1 น้ำหนักตัวเครื่องยนต์ 1055 กิโลกรัม ความยาวเครื่องยนต์ 4.04 เมตร และมีเส้นผ่าศูนย์กลาง 0.884 เมตร
JAS-39 Gripen สามารถใช้งานได้อีกอย่างน้อย 30 ปี โดยจะมีการพัฒนาระบบการบินและระบบอาวุธควบคู่กันไปในการร่วมมือระหว่างประเทศ ในกลุ่มสหภาพยุโรปและสหรัฐอเมริกา เช่นการพัฒนาให้สามารถติดตั้งระบบลิงค์แบบ Link 16 รุ่นล่าสุดของสหรัฐและกองกำลังทางอากาศของนาโต้ ซึ่งเป็นระบบเรดาร์ลิ้งค์มาตฐานที่มีใช้อยู่ในปัจจุบัน การปรับปรุงระบบเรดาร์ PS 05A ให้เป็นเรดาร์ระบบอีเลคทริคอลลีสสแกน อาร์เรย์ (Electronically Scanned Array : AESA) พัฒนาระบบติดตามและล็อคเป้าด้วยลำแสงอินฟาเรดแบบ Otis และติดตั้งระบบศูนย์เล็งอาวุธในหมวกนักบิน นอกจากนั้นทางกองทัพอากาศไทยจะได้รับการตอบแทนในลักษณะความร่วมมือทวิภาคี
ประกอบด้วย
– การถ่ายทอดเทคโนโลยีสำหรับเจ้าหน้าที่กองทัพอากาศและกองทัพไทยในสาขาต่างๆ ที่ฝ่ายไทยต้องการ
– ทุนการศึกษาในระดับปริญญาโทจำนวน 92 ทุน ในมหาวิทยาลัยชั้นนำของสวีเดน ได้แก่ Royal Institute of Technology Stockholm, Chalmers Technical University in Gothenburg และ Linkping University ระหว่างปี พศ 2552-2555
– ความร่วมมือทางอุตสาหกรรม ในด้านวิชาการ การลงทุน การผลิตสินค้า และการบริการ ที่จะกำหนดรายละเอียดหลังจากลงนามในข้อตกลงการซื้อขายต่อไป
ห้องนักบินของ JAS-39 Gripen ติดตั้งจอแสดงผลแบบมัลติฟังชั่นขนาด 6×8 นิ้วถึงสามจอ ติดตั้งจอภาพมุมกว้าง Head Up Display : HUD เพื่อะเพิ่มทัศนวิสัยและมุมมองที่กว้างขึ้นให้กับนักบินโดยไม่มีผลกระทบต่อ ความเข้มของแสงจากภายนอก คันเร่งและคันบังคับแบบ Hand On Throttle And Stick : HOTAS เพื่อช่วยให้นักบินมีภาระในการปฎิบัติการระหว่างการบินรบลดน้อยลง
JAS-39 Gripen Specifications
ประเภท…………………………..เครื่องบินขับไล่-โจมตีแบบอเนกประสงค์
เครื่องยนต์……………………….RM12 ของ Volvo พื้นฐานจากเครื่องยนต์ F-404 ของเจเนอรัล อิเล็กทริค
แรงขับสูงสุด…………………….18,000 ปอนด์ เมื่อเปิดสันดาปท้าย
ระบบเรดาร์……………………….PS-05/A ของอิริคสัน
ความยาวลำตัว………………….14.1 เมตร
สูง…………………………………8.4 เมตร
น้ำหนักตัวเปล่า…………………5,700 กิโลกรัม
น้ำหนักวิ่งขึ้นสูงสุด…………….14,000 กิโลกรัม
น้ำหนักบรรทุก…………………..8,000 กิโลกรัม
ปริมาณเชื้อเพลิงภายในลำตัว…3000 ลิตร
พิสัยบิน (บินไกล)………………3,000 กิโลเมตร
เพดานบินปฎิบัติการ……………15,000 เมตร
ความเร็วสูงสุด…………………..มัค 2.0
ภาระกรรมสูงสุด…………………-3 – +10 จี
ระยะทางวิ่งขึ้น…………………..400 เมตร
ระยะทางร่อนลง…………………600 เมตร
