ญี่ปุ่นได้ยื่นประท้วงปักกิ่ง ภายหลังตรวจพบว่าจีนติดตั้งอุปกรณ์เรดาร์บนแท่นสำรวจขุดเจาะก๊าซธรรมชาติ ซึ่งอยู่ประชิดน่านน้ำที่โตเกียวกับปักกิ่งช่วงชิงกรรมสิทธิ์กันอยู่ในทะเลจีนตะวันออก โฆษกของกระทรวงการต่างประเทศญี่ปุ่นระบุในวันอาทิตย์ (7 ส.ค.) นับเป็นความตึงเครียดที่ปะทุขึ้นมาล่าสุดระหว่างประเทศทั้งสอง
ตามรายงานของสื่อมวลชนญี่ปุ่น เป็นต้นว่า หนังสือพิมพ์นิกเกอิ กระทรวงการต่างประเทศญี่ปุ่นแจ้งว่า จีนได้ติดตั้งเรดาร์ตรวจตราพื้นผิวและกล้องสอดแนมตรวจการณ์ ขึ้นที่แท่นสำรวจแท่นหนึ่งของแดนมังกรในบริเวณแหล่งก๊าซซึ่งโตเกียวกับปักกิ่งต่างฝ่ายต่างอ้างกรรมสิทธิ์
สื่อมวลชนของญี่ปุ่นบอกว่า เรดาร์ดังกล่าวเป็นประเภทที่พบอยู่ทั่วไปในเรือซึ่งปฏิบัติภารกิจตรวจการณ์ลาดตระเวน แต่ไม่มีความจำเป็นสำหรับงานขุดเจาะสำรวจแหล่งก๊าซธรรมชาติ ดังนั้นโตเกียวจึงหวั่นเกรงว่าเรื่องนี้อาจเป็นสัญญาณแสดงให้เห็นถึงความตั้งใจของจีนที่จะใช้พวกแท่นสำรวจขุดเจาะก๊าซในน่านน้ำพิพาทมาเป็นสถานีทางทหาร เพื่อเพิ่มแสนยานุภาพทางทหารของตนในทะเลจีนตะวันออก
ตามคำแถลงของโฆษกกระทรวงการต่างประเทศ ญี่ปุ่นได้ตรวจพบเรดาร์นี้ในช่วงปลายเดือนมิถุนายน และได้ยื่นหนังสือประท้วงเมื่อวันศุกร์ (5) ผ่านทางสถานเอกอัครราชทูตของตนในจีน โดยเร่งเร้าให้ปักกิ่งอธิบายวัตถุประสงค์ของความเคลื่อนไหวเช่นนี้
ญี่ปุ่นกับจีนได้ทำความตกลงกันตั้งแต่เมื่อปี 2008 ที่จะร่วมกันสำรวจขุดเจาะแหล่งก๊าซและน้ำมันใต้ทะเลในพื้นที่ซึ่งพิพาทช่วงชิงกันนี้ โดยห้ามไม่ให้ดำเนินการขุดเจาะเพียงฝ่ายเดียว
ทว่าการเจรจาประสบภาวะชะงักงัน และโตเกียวก็ระแวงว่าปักกิ่งอาจลงมือดำเนินการขุดเจาะไปบ้างแล้ว ในบริเวณใกล้ๆ เส้นพรมแดนทางพฤตินัยของแดนมังกร ทั้งนี้อาณาบริเวณนี้ยังไม่มีการขีดแบ่งปักปันเส้นพรมแดนของทั้งประเทศอย่างเป็นทางการ
เวลานี้ญี่ปุ่นจึงกำลังเรียกร้องให้จีนระงับการติดตั้งการก่อสร้างแท่นสำรวจขุดเจาะน้ำมันและก๊าซในทะเลจีนตะวันออก
ภาพที่เผยแพร่โดยหน่วยยามฝั่งญี่ปุ่นอีกภาพหนึ่ง ซึ่งระบุว่าถ่ายในวันที่ 7 สิงหาคมเช่นเดียวกัน แสดงให้เห็นเรือยามฝั่งของจีนอีกลำหนึ่ง คือหมายเลข 33103 แล่นเข้าใกล้น่านน้ำของหมู่เกาะเซงกากุ/เตี้ยวอี๋ว์
โตเกียวยังได้ยื่นหนังสือประท้วงปักกิ่งอีกฉบับหนึ่ง หลังจากเรือของหน่วยยามฝั่งจีน 2 ลำ ได้แล่นเข้าไปในบริเวณซึ่งญี่ปุ่นเห็นว่าเป็นน่านน้ำอาณาเขตของตน ใกล้ๆ กับหมู่เกาะเล็กๆ แห่งหนึ่งซึ่งประเทศทั้งสองก็กำลังพิพาทช่วงชิงกัน และอยู่ในทะเลตะวันออกเช่นเดียวกัน
ทั้งนี้รัฐบาลญี่ปุ่นแถลงว่า เรือ 2 ลำของหน่วยยามฝั่งจีน ได้แล่นเข้าไปใกล้ จนอยู่ในระยะห่างราว 20 กิโลเมตร (12 ไมล์) ทางตะวันตกของเกาะๆ หนึ่งในหมู่เกาะพิพาท ซึ่งญี่ปุ่นเรียกชื่อว่าเซงกากุ ขณะที่จีนขนานนามว่าเตี้ยวอี๋ว์
“การล่วงล้ำเป็นเช่นนี้เป็นการละเมิดอธิปไตยของประเทศเรา และเป็นสิ่งที่ยอมรับไม่ได้อย่างสิ้นเชิง” ชินสุเกะ ซูงิยามะ รองรัฐมนตรีต่างประเทศญี่ปุ่น แจ้งต่อ เฉิง หย่งหวา เอกอัครราชทูตจีนประจำโตเกียวโดยทางโทรศัพท์ คำแถลงของรัฐบาลแดนอาทิตย์อุทัยระบุ
หน่วยยามฝั่งของญี่ปุ่นรายงานว่า ในเวลาต่อมาเรือจีนทั้ง 2 ลำได้ออกไปจากน่านน้ำบริเวณนั้นแล้วในเวลาต่อมาของวันเดียวกัน
ก่อนหน้านี้เจ้าหน้าที่กิจการทางทะเลของญี่ปุ่นรายงานว่า พบเห็นเรือประมงจีนราว 230 ลำ และเรือยามฝั่งของจีนอีก 7 ลำ โดยที่มี 4 ลำดูเหมือนเป็นเรือติดอาวุธ กำลังแล่นเข้าไปในน่านน้ำบริเวณดังกล่าว