สาเหตุปัญหาขยะในเมือง โคกสำโรง. ลพบุรี
ปัญหาขยะในเมืองลพบุรี เป็นปัญหาโลกแตก เป็นเวลาหลายสิบปีที่เจ้าหน้าที่ทางราชการ หน่วยงานวิจัย สถาบันทางการศึกษา พยายามหาหนทางในการแก้ไขปัญหาเรื่องขยะล้นเมืองลพบุรี ไม่มีที่ใดยอมให้ก่อสร้างโรงกำจัดขยะใกล้ที่อยู่อาศัยของตนเอง ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น ทั้งๆที่เสียงบประมาณตั้งมากมายพาเจ้าหน้าที่ไปดูงานที่ต่างประเทศ ใช้งบประมาณของจังหวัดลพบุรีในการรณรงค์ให้ความรู้ในการแก้ไขปัญหาเรื่องขยะ มีเทคโนโลยีมากมายที่สามารถจะนำมาใช้ในการแก้ไขปัญหาเรื่องขยะ แต่ปัจจุบันยังไม่มีที่ไหนในประเทศไทย. และเมืองลพบุรี สามารถจัดการขยะได้อย่างครบวงจรเป็นที่พึงพอใจของคนทุกฝ่าย เพื่อให้ง่ายสรุปได้เป็นข้อๆดังนี้
ประชาชนยังยึดติดกับการแก้ไขปัญหาขยะแบบเดิมๆ สถานที่มีกลิ่นเหม็น สกปรกไม่น่าชวนมอง จนทำให้ไม่มีใครยอมที่จะให้มีการสร้างโรงกำจัดขยะในบริเวณใกล้เคียงกับที่ตนเองอยู่อาศัย เนื่องจากว่าก็ยังไม่มีที่ใดในประเทศไทย. ในพื้นที่ลพบุรี มีระบบจัดการขยะที่ประสบความสำเร็จ สะอาด สถานที่น่าชวนมองอย่างที่ไปดูงานที่ต่างประเทศ
เทศบาลไม่มีแหล่งกำจัดขยะเนื่องจากสาเหตุข้อแรก เพราะไม่รู้ว่าจะชี้แจงยังไงให้ประชาชนในพื้นที่เข้าใจ จึงต้องนำขยะไปทิ้งในพื้นที่ห่างไกล นอกพื้นที่ ในป่า สถานที่รกร้าง. และพื้นที่ทหาร สร้างปัญหาให้กับชุมชนในพื้นที่นั้นๆตามมา
ทุกคนยังมองไม่เห็นคุณค่าของขยะเพราะว่ามีมูลค่าเล็กน้อย ไม่ทราบว่าขยะบางชนิดมีมูลค่า เมื่อแยกขยะแล้วจะไปขายที่ไหนหรือมีวิธีใดบ้างที่จะจัดการขยะได้โดยเปลี่ยนให้เป็นรายได้เข้ามา
เนื่องจากทางภาครัฐยังไม่มีสถานที่และวีธีการที่ถูกต้องในการแก้ไขปัญหาขยะ มีการกำจัดขยะที่สามารถรองรับการแยกขยะได้ จึงทำให้โครงการรณรงค์ให้ประชนคัดแยกขยะ ไม่ประสบความสำเร็จ เป็นเพียงแค่ไฟไหม้ฟางในช่วงต้นๆ แต่เมื่อประชาชนคัดแยกขยะแล้วกลับไม่มีการเก็บขยะแบบแยก เพื่อนำไปกำจัดอย่างถูกวิธี ขยะเศษอาหารถูกเก็บนำไปปนกับขยะทั่วไปเช่นเดิม5.การหาวิธีการจัดการขยะยังไม่ลงลึกเพียงพอในการแก้ไขปัญหาขยะตามสถุานที่อยู่อาศัยที่ต่างๆกัน บ้านเรือน ตลาดสด อาคารพาณิชย์ โรงเรียน อาคารสูงอย่างโรงแรมและคอนโดมิเนียม ชมชนชนบท บางที่สามารถกำจัดขยะได้ด้วยตัวเอง บางที่ทำได้เพียงแยกขยะ ทำให้แต่ละที่จะต้องมีวิธีการจัดการที่แตกต่างกัน เราสงเสริมให้ประชาชนทำปุ๋ยจากขยะ แต่ผู้ที่อยู่อาศัยในอาคารสูง อาคารพาณิชย์ ไม่รู้ว่าจะเอาปุ๋ยไปใช้ประโยชน์ได้อย่างไรเพราะไม่ได้มีพื้นที่ปลูกพืช นี่เป็นตัวอย่างชี้ให้เห็นอย่างง่ายๆ ที่แสดงให้เห็นเด่นชัดถึงการใช้วิธีจัดการขยะอย่างไม่เหมาะสมกับสถานที่
เทคโนโลยีที่ใช้กำจัดขยะ สามารถกำจัดขยะได้เฉพาะขยะแยกประเภท ไม่ว่าจะเป็นการทำปุ๋ยหมักจากขยะ การทำก๊าซชีวภาพจากขยะเศษอาหาร การนำขยะมาเผาเป็นพลังงานความร้อนเพื่อใช้ในการผลิตไฟฟ้า แต่ขยะที่เข้าสู่กระบวนการกำจัดยังไม่ได้แยกอย่างสมบูรณ์ ทำให้เทคโนโลยีดังกล่าวประสบปัญหาในการดำเนินการ
การขัดผลประโยชน์ของกลุ่มผู้ฝังกลบขยะ โครงการใหม่ที่จะเกิดขึ้นเพื่อพัฒนาระบบกำจัดขยะจึงถูกระงับ ถูกต่อต้านจากชุมชนโดยมีผู้มีอิทธิผลที่เสียผลประโยชน์หนุนอยู่ภายหลัง
จากสาเหตุหลักๆเหล่นนี้ทำให้การแก้ไขปัญหาขยะ ยังคงไม่มีความคืบหน้าและก่อให้เกิดปัญหาหนักขึ้นทุกวัน ดังนั้นแนวทางในการแก้ไขปัญหาขยะจึงต้องมีการปรับเปลี่ยน แนวทาง วิธีการ และเทคโนโลยีที่เหมาะสมในแต่ละพื้นที่ ที่มีสถานที่แตกต่างกัน ใช้ลักษณะเด่นของแต่ละพื้นที่มาแก้ไขปัญหาเรื่องขยะ อย่างเช่น
ในชุมชนที่ห่างไกลจากตัวเมืองลพบุรี. มีพื้นที่เพาะปลูกทางการเกษตร เป็นชุมชนที่มีความต้องการปุ๋ยหมักจากขยะเพราะต้องใช้ในการเพาะปลูก การใช้ปุ๋ยหมักจากขยะสามารถลดค่าใช้จ่ายในการใช้ปุ๋ยเคมี ซึ่งน่าจะมีการรวมกลุ่มของเกษตรกร เพื่อทำโครงการปุ๋ยหมักจากขยะสด ขยะเศษผักเศษอาหาร เพื่อความยั่งยืนในการทำการเกษตร และเป็นการช่วยภาครัฐในการแก้ไขปัญหาขยะ สร้างมูลค่าเพิ่มให้กับขยะ
ในชุมชนเมืองใหญ่ มีปริมาณขยะเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะตลาดสด ตลาดค้าส่งสินค้าเกษตร เป็นแหล่งผลิตขยะที่สามารถย่อยสลายได้เป็นจำนวนมาก ซึ่งขยะที่ว่านี้เป็นวัตถุดิบชั้นดีในการนำมาผลิตปุ๋ยหมักเนื่องจากมีการเจือปนของขยะชนิดอื่นเช่นพลาสติก กระดาษ ขวดแก้ว น้อย หากมีการทำข้อตกลงร่วมในการส่งขยะที่คัดแยกแต่เศษผักเศษอาหารให้กับกลุ่มเกษตรกร ก็จะสามารถทำขยะที่เคยเป็นปัญหา เป็นประโยชน์ขึ้นมาได้
การจัดพื้นที่ให้มีการรับซื้อขยะที่สามารถรีไซเคิลได้ ประจำเดือนตามชุมชนต่างๆ โดยขอความร่วมมือกับผู้ประกอบการค้าของเก่า เริ่มต้นโดยการะประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนรับทราบถึงราคาที่รับซื้อของขยะชนิดต่างๆ สถานที่รับซื้อ และวันเวลาที่จะมารับซื้อเป็นประจำ วีธีการนี้จะทำให้ผู้ค้าของเก่ามีผู้ใช้บริการมากขึ้น มีปริมาณขยะที่จะนำส่งโรงงานรีไซเคิลได้มากขึ้น ประชาชนมีรายได้มากขึ้นจากการแยกขยะและเก็บสะสมขยะเพื่อจำหน่าย เพิ่มรายได้ให้กับครอบครัว พลิกวิกฤตให้เป็นโอกาสในภาวะที่ข้าวของทุกอย่างมีราคาแพง
บ้านที่อยู่อาศัย มีบริเวณบ้านที่เป็นสวน สามารถแยกขยะเศษอาหารกำจัดเองได้ โดยทำบ่อฝั่งย่อยสลายเสษอาหารได้ ทำให้ขยะที่จะทำการกำจัด ไม่มีขยะเศษอาหารปนอยู่ ไม่เกิดกลิ่นเหม็น ทำให้การแยกขยะเพื่อรีไซเคิลทำได้ง่ายและมีประสิทธิภาพ การแยกขยะที่ต้นทางสามารถทำได้ดีกว่าการแยกขยะที่ปลายทาง
ผู้ที่อยู่อาศัยในอาคารสูงอย่าง อาคารพาณิชย์ ตึกแถว หอพัก คอนโดมิเนียม ผู้ที่อยู่อาศัยประเภทนี้ไม่สามารถกำจัดขยะด้วยตัวเองได้ เนื่องจากข้อกำจัดในพื้นที่ ผู้ที่พักอาศัยอยู่ในอาคารประเภทนี้ ทำได้เพียงแยกขยะระหว่างเศษอาหาร ขยะทั่วไปที่สามารถรีไซเคิลได้และไม่สามารถรีไซเคิลได้ ทางเทศบาลหากสามารถกำจัดแบบแยกประเภทได้ มีการทำปุ๋ยจากเศษอาหาร อาจจะทำการเก็บขยะแบบแยกประเภท เช่น แยกสีถุง ขยะที่ย่อยสลายได้แยกถุงเป็นอีกสีหนึ่งเพื่อเทศบาลจะได้แยกจัดเก็บเพื่อไปทำปุ๋ยต่อไป ส่วนขยะทั่วไปที่ไม่สามารถย่อยสลายได้ จะแยกเก็บเป็นถุงดำเพื่อนำไปคัดแยกหรือกำจัดต่อไป
การเริ่มทำการกำจัดแบบคัดแยก อาจะเริ่มโดยจำกัดพื้นที่ก่อนเพื่อให้ง่ายต่อการเริ่มต้นประชาสัมพันธ์ อย่างเช่น การขอความร่วมมือกับ ตลาดสดแห่งใดแห่งหนึ่งก่อนเพื่อขอขยะที่คัดแยกเฉพาะเศษผักเศษอาหารเพื่อใช้ในการทำปุ๋ย โรงแรมแห่งใดแห่งหนึ่งเพื่อให้มีการคัดแยกขยะ ให้ห้องพักทุกห้องมีถึงขยะแยกประเภทระหว่างขยะรีไซเคิลและขยะทั่วไปเพื่อรอกำจัด หมู่บ้านใดหมู่บ้านหนึ่งที่จะมีการเก็บขยะแบบแยกประเภท เกษตรกรกลุ่มหนึ่งพื่อทำปุ๋ยหมัก เมื่อเริ่มต้นในจุดเล็กๆสำเร็จย่อมจะเป็นตัวอย่างในการดูงานให้กับพื้นที่อื่นๆที่จะนำมาเข้าร่วมโครงการต่อไป. เหตุการณ์เกี่ยวกับบ่อขยะ. ล่าสุด. ที่มีประชาชน เดือดร้อนอย่างหนัก..เพราะพื้นที่นี้เป็นพื้นที่ของทหาร เป็นพื้นที่เปล่า. ปล่อยให้รกร้างมามาเป็นหลายสิบปีมีความมักง่ายของพนักงานของ ปกครองส่วนท้องถิ่น. ในพื้นที่อำเภอโคกสำโรง. แอบมาทิ้งกันหลายสิบปีแล้ว. ไม่มีหน่วยงานของรัฐที่มารับผิดชอบ ไม่มีใครมาแตะ. เพราะปกครองส่วนท้องถิ่นบางคนบาง.เป็นผู้มีอิทธิพลในพื้นที่. อำเภอโคกสำโรง. จังหวัดลพบุรี. ติดพื้นที่ ทหาร ขยะจากหลาย ท้องที่ ไม่มีการจัดการที่ดี ชาวบ้านเผาทำลาย กลิ่นควัน ระยะห่างโรงเรียน 500เมตร พื้นที่ หมู่ 6-7-8-9 ต.ห้วยโป่ง อ.โคกสำโรง จ.ลพบุรี รอการแก้ไขอย่างจริงจัง รบกวนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องด้วย. ศูนย์ข่าวหนังสือพิมพ์ 5 เหล่าทัพ จังหวัดลพบุรี. ได้รับการร้องเรียนจาก. จากประชาชนชาวตำบลห้วยโป่ง. อำเภอโคกสำโรง. จังหวัดลพบุรี. ว่า. เกิดการลักลอบเผาขยะ จนเกิดควันพิษ และมีแมลงวันเป็นจำนวนมากก่อกวน วัด โรงเรียน ชาวบ้านได้รับผลกระทบไปทั่วอำเภอโคกสำโรง. จังหวัดลพบุรี. เกิดปัญหามาแล้วกว่า 10 ปี. ไม่มีหน่วยงานของรัฐ. ไม่เห็นท่านผู้ว่าราชการจังหวัดลพบุรี( น ายสุปกิต โพธิ์ปภาพันธ์) พล.อ. อภิรัชต์ คง สมพงษ์ ผู้บัญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) ลงพื้นที่. ตรวจสอบแก้ไขปัญหาขยะ. ในพื้นที่ตำบลห้วยโป่ง. อำเภอโคกสำโรง. จังหวัดลพบุรี.หรือว่าหรือว่าท่านไม่กล้าแตะ. เพราะ ติดกับพื้นที่ทหาร. อยู่ห่างโรงเรียนแค่ 500 เมตร. ได้ส่งกลิ่นเหม็นไปทั่ว ทำให้เด็กนักเรียนไม่มีสมาธิการเรียนการสอน. หมิงครับไปในโรงอาหารเลยทีเดียว. และ พื้นที่ประชาชนที่เดือดร้อนอย่างหนัก. ในพื้นที่หมู่. 6-7-8-9. ในตำบลห้วยโป่ง. อำเภอโคกสำโรง. จังหวัดลพบุรี.
ทำให้
มลพิษจากขยะ (หลังเขา) ตอนนี้ขยายอนาเขต กินพื้นที่กว้างลามมาถึงเชิงเขาสะพานนาค ชาวบ้านสุดทน
โดยเมื่อวันที่ 24 มิ.ย.62. ที่ผ่านนั้น. ผู้สื่อข่าวได้ลงไปติดตามดู ที่กองขยะหลังเขาสะพานนาค ตั้งอยู่ ต.ห้วยโป่ง อ.โคกสำโรง จ.ลพบุรี ติดต่อกับพื้นที่หน่วยทหาร ค่ายศูนย์การบินทหารบก เข้าไปได้ 3-4 ช่องทาง ห่างจากวัดเขาสะพานนาคไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ ประมาณ 200-300 เมตร เมื่อสมัยก่อน จะมีบ่อที่ทิ้งขยะที่ติดรั้วค่ายทหารดังกล่าว เมื่อหลายสิบปีก่อน มันยังเป็นกองเล็กๆ ส่วนมาก ทหารจะนำกิ่งไม้และเศษหญ้าที่ตัดในหน่วยนำมาทิ้ง ลงในบ่อที่คาดว่าน่าจะเป็นบ่อที่ทิ้งขยะ ทุกวันนี้ กองขยะทิ้งกระจัดกระจายลามเป็นพื้นที่กว้าง จนไม่มีการควบคุมชาวบ้านในชุมชน ดังกล่าว ก็จะไปหาเศษไม้ดังกล่าวมาเผาถ่าน ขายเป็นอาชีพ ถือว่าเป็นประโยชน์ร่วมกัน แต่มาทุกวันนี้ ทั้งเศษไม้เศษ ขยะ ถุงพลาสติก และเศษสายไฟที่คนไปลักลอบเผากัน วันดีคืนดี ก็จะส่งกลิ่นเหม็นรบกวนชาวบ้าน วัด พระทำกิจของสงฆ์ไม่ได้และ โรงเรียน. ทำให้นักเรียนไม่มีสมาธิการเรียน ส่งผลกระทบต่อสภาพแวดล้อม ที่เกิดจากการเผาขยะดังกล่าว
ทุกวันนี้ทางส่วนราชการ ในจังหวัดลพบุรี ก็รนรงค์เรื่องการจัดการขยะในชุมชน แต่ละพื้นที่ จนได้เป็นจังหวัดดีเด่นในเรื่องการจัดการขยะในชุมชน หลายๆพื้นที่ในจังหวัดลพบุรีก็มีตัวอย่างดีๆในการจัดการขยะในชุมชนและท้องถิ่น
แต่นี่อยากสะท้อนปัญหาอีกปัญหาหนึ่งว่า ในส่วนที่เป็นพื้นที่ในราชการ(ค่ายทหาร)ที่ติดกับชุมชน ที่มีการลักลอบทิ้งขยะในพื้นที่ บริเวณหลังเขาสะพานนาคนั้น เมื่อก่อน ก็จัดการกันดี แต่หลังๆมานี่ การทิ้งขยะขาดการดูแลอย่างเป็นระบบ มีการแอบลักลอบ นำขยะมีพิษ เช่นเศษสายไฟฟ้า(เผานำทองแดงไปขาย) ขยะรวมเศษปูนคอนกรีตที่เกิดจากการทุบถนน อาคาร บ้านเรือน ศาลพระภูมิเก่า ขยะในครัวเรือนมาทิ้ง ไม่ถูกที่หลังๆมานี้ ลามมาทิ้งบนถนน จนจะไม่มีช่องทางรถที่ชาวบ้านสัญจรไปทำไร่ทำนากันยากลำบาก วันดีคืนดี มีคนมาหาขยะ จากกองขยะ เกิดจากจองพื้นที่ตั้งตัวเป็นหัวโจกทะเลาะวิวาทกันเพื่อแย่งขยะ เพื่อจะนำไปขาย วันดีคืนดี ลักลอบเผาขยะดังกล่าวไฟไหม้ลามเป็นจุดใหญ่ควบคุมไม่ได้จนเกิดมลพิษ ก็หลายครั้งส่งกลิ่นเหม็น มีแมลงวันเป็นจำนวนมาก จนหน่วยงานต่างๆ ก็ยังแก้ปัญหายังไม่ได้ เมื่อฝนตกก็ทำให้น้ำที่ไหลชะสารพิษ รอบๆบริเวณดังกล่าวเป็นอันตราย ต่อสุขภาพกาย และสุขภาพจิต ต่อคนในชุมชน
อยากให้ปัญหานี้เกิดการแก้ไข อยางเป็นระบบ มีการควบคุม ถึงเป็นพื้นที่ของราชการก็ตาม ให้ประชาชน และหน่วยงานราชการดังกล่าว ออกมาบูรณาการร่วมกัน เพื่อจะได้หาหนทาง ช่วยกันแก้ไข เพื่อให้ประชาชนที่ได้รับผลกระทบ ได้มีสุขภาพที่ดีขึ้น และหาหนทางฝังกลบขยะเก่าที่มีให้น้อยลง จนหมดไป และให้หน่วยงานหาที่ทิ้งใหม่เพื่อไม่ให้เกิดผลกระทบแก่ชาวบ้าน ในชุมชน
เปลี่ยนจากการเกรี่ยงกัน ว่าเป็นหน้าที่ของหน่วยงานนั้นหรือหน่วยงานนี้ หรือผู้นำนั้นผู้นำนี้ต้องเป็นคนทำ ไม่ต้องเกี่ยงกันทำให้ชาวบ้านมามีส่วนร่วมในการประชาคมแสดงความคิดเห็น(ประชาคมหาข้อสรุป และความร่วมมือ ในการแก้ไขปัญหากองขยะดังกล่าว )ได้รับการแก้ไขเพื่อ เมืองลพบุรีเราน่าอยู่
ธเนศ วงศ์ใหญ่
พรเทพ ศรีสมุทร
ิศูนย์ข่าวหนังสือพิมพ์ 5 เหล่าทัพ. จังหวัดลพบุรี.
